Psychische klachten zoals depressie, angst, trauma of andere uitdagingen kunnen een ingrijpende impact hebben op je leven, relaties en toekomstperspectief. Soms kunnen deze klachten zo intens worden dat professionele hulp nodig is om weer grip te krijgen.
Bij AB-Z bieden we gespecialiseerde begeleiding voor uiteenlopende psychische klachten en GGZ-problematiek. Onze ervaren professionals werken vanuit een holistische benadering waarin niet alleen symptoomverlichting centraal staat, maar ook persoonlijk herstel en het hervinden van betekenis en richting in je leven.
We geloven in behandeling op maat die aansluit bij jouw unieke situatie, persoonlijkheid en behoeften. Of je nu last hebt van stemmingsklachten, angst, trauma, relationele problemen of andere psychische uitdagingen – samen zoeken we naar de aanpak die voor jou werkt.
GGZ-problematiek is een overkoepelende term voor psychische klachten, aandoeningen en stoornissen die het dagelijks functioneren en welzijn van een persoon beïnvloeden. GGZ staat voor Geestelijke Gezondheidszorg, de sector die zich bezighoudt met de behandeling en begeleiding van mensen met psychische problemen.
Psychische problematiek kent vele vormen en gradaties – van mildere klachten zoals stress, somberheid of angstigheid tot ernstigere aandoeningen zoals depressie, angststoornissen, trauma, psychose of persoonlijkheidsstoornissen. Deze aandoeningen kunnen tijdelijk of langduriger aanwezig zijn en variëren in impact op iemands leven.
Psychische gezondheid is een fundamenteel aspect van ons algehele welzijn en beïnvloedt hoe we denken, voelen, handelen, keuzes maken en met anderen omgaan. Wanneer de psychische gezondheid onder druk staat, kan dit gevolgen hebben voor alle levensdomeinen – van werk en relaties tot zelfzorg en toekomstperspectief.
Belangrijk om te benadrukken is dat psychische problematiek veel voorkomt. Ongeveer één op de vier Nederlanders krijgt gedurende het leven te maken met psychische klachten die professionele hulp behoeven. Psychische aandoeningen zijn dus een normaal onderdeel van het menselijk bestaan, vergelijkbaar met lichamelijke aandoeningen. Ze verdienen dezelfde aandacht, begrip en deskundige zorg.
GGZ-problematiek omvat een breed spectrum aan psychische aandoeningen en uitdagingen, waaronder:
Stemmingsstoornissen: Hieronder vallen aandoeningen die primair de emotionele toestand beïnvloeden, zoals depressieve stoornissen en bipolaire stoornissen. Bij een depressie ervaart iemand aanhoudende somberheid, verlies van interesse of plezier, en vaak ook slaapproblemen, energieverlies, concentratieproblemen en gedachten over de dood. Bij een bipolaire stoornis wisselen periodes van depressie zich af met periodes van (hypo)manie, gekenmerkt door een verhoogde stemming, overmatige energie, verminderde slaapbehoefte en soms impulsief gedrag.
Angststoornissen: Deze groep omvat aandoeningen waarbij angst de overheersende emotie is, zoals de gegeneraliseerde angststoornis, paniekstoornis, sociale angststoornis, specifieke fobieën en obsessieve-compulsieve stoornis (OCS). Angststoornissen kenmerken zich door buitensporige, aanhoudende angst en vermijdingsgedrag dat het dagelijks functioneren belemmert.
Trauma- en stressgerelateerde stoornissen: Hieronder vallen aandoeningen die ontstaan als reactie op traumatische of zeer stressvolle gebeurtenissen, zoals de posttraumatische stressstoornis (PTSS) en aanpassingsstoornissen. Deze stoornissen kenmerken zich door herbeleving van het trauma, vermijding van herinneringen, negatieve gedachten en gevoelens, en verhoogde prikkelbaarheid.
Psychotische stoornissen: Dit zijn aandoeningen waarbij iemand het contact met de realiteit deels verliest, zoals schizofrenie en andere psychotische stoornissen. Symptomen kunnen omvatten: wanen (overtuigingen die niet stroken met de realiteit), hallucinaties (zintuiglijke ervaringen zonder externe stimuli), ongeorganiseerd denken en spraak, en veranderingen in gedrag en emoties.
Persoonlijkheidsstoornissen: Hierbij is sprake van langdurige patronen van denken, voelen en gedragen die significant afwijken van de culturele normen, rigide zijn en problemen veroorzaken. Voorbeelden zijn de borderline persoonlijkheidsstoornis, narcistische persoonlijkheidsstoornis en vermijdende persoonlijkheidsstoornis.
Verslavingen: Verslaving of middelengebruiksstoornis is een aandoening waarbij iemand de controle verliest over het gebruik van middelen (zoals alcohol, drugs of medicatie) of gedrag (zoals gokken), ondanks de negatieve gevolgen. Kenmerken zijn onder meer craving (sterk verlangen), tolerantie, ontwenningsverschijnselen en aanhoudend gebruik ondanks schadelijke gevolgen.
Eetstoornissen: Dit zijn psychische aandoeningen gekenmerkt door verstoorde eetpatronen en negatieve gedachten en gevoelens over lichaamsbeeld en gewicht. Voorbeelden zijn anorexia nervosa, boulimia nervosa en de eetbuistoornis.
Neurodevelopmental stoornissen: Hieronder vallen onder meer ADHD (aandachtsdeficiëntie-/hyperactiviteitsstoornis) en autisme bij volwassenen, die hoewel ze in de kindertijd ontstaan, ook in de volwassenheid behandeling kunnen vereisen.
Somatisch-symptoomstoornissen: Hierbij staan lichamelijke klachten centraal die leiden tot significante verstoring van het dagelijks leven, gepaard met buitensporige gedachten, gevoelens of gedragingen gerelateerd aan deze symptomen.
Naast deze formele diagnostische categorieën kunnen mensen ook worstelen met psychische klachten die niet voldoen aan de volledige criteria voor een stoornis, maar wel impact hebben op hun welzijn en functioneren, zoals burnout-klachten, relatieproblemen, rouwverwerking, identiteitsvragen of existentiële crises.
GGZ-problematiek kan diverse aspecten van het dagelijks leven beïnvloeden, vaak op manieren die niet direct zichtbaar zijn voor buitenstaanders:
Emotioneel welbevinden: Psychische aandoeningen kunnen leiden tot intense of langdurige negatieve emoties zoals angst, somberheid, schaamte, schuld of boosheid. Er kan sprake zijn van emotionele instabiliteit, waarbij gevoelens snel en intens kunnen wisselen. Sommige aandoeningen gaan gepaard met emotionele vervlakking of gevoelloosheid, wat relaties en levensvreugde kan beïnvloeden.
Cognitief functioneren: Concentratie- en aandachtsproblemen komen vaak voor bij diverse psychische aandoeningen, wat impact heeft op werk, studie en dagelijkse taken. Geheugenproblemen kunnen ontstaan, vooral bij depressie, angst of trauma. Piekeren, malen of obsessief denken kan veel mentale energie kosten en normale gedachteprocessen verstoren. Sommige aandoeningen beïnvloeden de besluitvaardigheid, planning en probleemoplossend vermogen.
Lichamelijk functioneren: Psychische problematiek heeft vaak lichamelijke manifestaties, zoals slaapproblemen, veranderingen in eetlust en gewicht, of verminderde energie. Psychosomatische klachten zoals hoofdpijn, rugpijn, maag-darmklachten of duizeligheid komen vaak voor. Er kan sprake zijn van psychomotorische veranderingen, zoals rusteloosheid, agitatie of juist vertraagde beweging en spraak.
Sociaal functioneren: Relaties met partner, familie en vrienden kunnen onder druk komen te staan door veranderingen in gedrag, emoties of communicatie. Sociale isolatie of terugtrekking komt vaak voor, soms uit angst, schaamte of gebrek aan energie. Sommige aandoeningen beïnvloeden direct de sociale vaardigheden of het vermogen om emoties van anderen te interpreteren.
Werk en opleiding: Verminderde productiviteit, concentratieproblemen of verhoogd ziekteverzuim kunnen het functioneren op werk of opleiding beïnvloeden. Sommige mensen ervaren moeite met het handhaven van werkroutines of het omgaan met werkgerelateerde stress. Langdurige psychische problematiek kan leiden tot arbeidsongeschiktheid of studievertraging.
Zelfzorg en dagelijks functioneren: Basale zelfzorgactiviteiten zoals persoonlijke hygiëne, gezond eten of het huishouden bijhouden kunnen moeilijker worden. Structuur en routine kunnen verwateren, wat kan leiden tot een chaotischer leven. Er kan sprake zijn van verminderde motivatie of initiatief voor dagelijkse activiteiten.
Identiteit en zelfbeeld: Psychische problematiek kan iemands zelfbeeld en identiteit diepgaand beïnvloeden, leidend tot verminderd zelfvertrouwen of zelfwaardering. Er kan een gevoel ontstaan dat de aandoening de identiteit ‘overneemt’ of definieert. Toekomstperspectief en levensdoelen kunnen verschuiven of tijdelijk uit zicht raken.
De impact van psychische problematiek is niet voor iedereen hetzelfde en kan fluctueren in intensiteit. Met de juiste behandeling, ondersteuning en zelfmanagementstrategieën kunnen veel mensen met psychische aandoeningen een bevredigend en betekenisvol leven leiden, ondanks of zelfs dankzij hun ervaringen met psychische kwetsbaarheid.
Psychische aandoeningen ontstaan vrijwel altijd door een complexe wisselwerking tussen verschillende factoren. Het kwetsbaarheid-stress-model is een veelgebruikt kader om dit te begrijpen:
Biologische factoren: Genetische aanleg speelt een belangrijke rol bij veel psychische aandoeningen. Bepaalde genetische variaties kunnen iemand kwetsbaarder maken voor het ontwikkelen van specifieke stoornissen. Neurobiologische factoren, zoals verschillen in hersenstructuur, neurochemie (neurotransmitters) en hersencircuits, zijn betrokken bij verschillende psychische aandoeningen. Bij sommige aandoeningen spelen hormonale factoren een rol, bijvoorbeeld bij postpartum depressie of premenstrueel dysfore stoornis.
Psychologische factoren: Persoonlijkheidskenmerken zoals neuroticisme (emotionele instabiliteit) of introversie kunnen iemand gevoeliger maken voor bepaalde psychische problemen. Bepaalde cognitieve patronen en denkstijlen, zoals een negatieve attributiestijl, catastroferen of zwart-wit denken, zijn geassocieerd met verhoogd risico op psychische klachten. Copingstrategieën – de manieren waarop iemand omgaat met stress en tegenslag – beïnvloeden ook de kwetsbaarheid voor psychische problemen.
Omgevings- en sociale factoren: Traumatische ervaringen, vooral in de kindertijd (zoals mishandeling, verwaarlozing of misbruik), verhogen het risico op diverse psychische problemen later in het leven. De kwaliteit van vroege hechtingsrelaties en opvoedingsstijlen hebben invloed op de emotionele ontwikkeling en latere psychische gezondheid. Chronische stress door bijvoorbeeld financiële problemen, werkdruk of relatieconflicten kan bijdragen aan het ontstaan van psychische klachten. Sociale steun en verbondenheid fungeren als beschermende factoren, terwijl sociaal isolement het risico op psychische problemen verhoogt.
Maatschappelijke factoren: Sociaaleconomische omstandigheden, zoals armoede, woonomgeving en toegang tot onderwijs en zorg, hebben invloed op de psychische gezondheid. Maatschappelijke normen en waarden kunnen druk creëren en bijdragen aan psychische problematiek, bijvoorbeeld rond prestatie, uiterlijk of succes. Stigma en discriminatie kunnen zowel oorzaak als gevolg zijn van psychische problematiek.
Levensgebeurtenissen en transities: Ingrijpende levensgebeurtenissen zoals verlies van een dierbare, echtscheiding, baanverlies of ernstige ziekte kunnen triggers zijn voor psychische problematiek. Ook positieve veranderingen zoals een nieuwe baan, verhuizing of gezinsuitbreiding kunnen stress veroorzaken die psychische kwetsbaarheid activeert. Verschillende levensfasen brengen specifieke uitdagingen met zich mee die kunnen bijdragen aan psychische klachten.
Het is belangrijk te benadrukken dat de aanwezigheid van risicofactoren niet betekent dat iemand automatisch psychische problemen zal ontwikkelen. De interactie tussen kwetsbaarheid en beschermende factoren, en de subjectieve beleving van stressoren bepalen samen of en hoe psychische problematiek zich manifesteert.
Bij AB-Z benaderen we GGZ-problematiek vanuit een holistische en herstelgerichte visie. We zien mensen niet als hun diagnose of symptomen, maar als complete individuen met een unieke levensgeschiedenis, talenten, dromen en uitdagingen.
Herstelgerichte benadering: We werken vanuit het herstelmodel, dat erkent dat herstel meer is dan alleen symptoomvermindering. Herstel omvat ook het ontwikkelen van een positieve identiteit, het vinden van hoop en zingeving, het opbouwen van een bevredigend leven, en het leren omgaan met blijvende kwetsbaarheden. We erkennen dat herstel een persoonlijk en uniek proces is dat verschillende vormen kan aannemen voor verschillende mensen.
Eigen regie en empowerment: We geloven dat mensen expert zijn in hun eigen leven en ervaringen. Onze rol is om kennis, vaardigheden en ondersteuning te bieden die mensen helpen om weer regie te nemen over hun leven en keuzes. We stimuleren autonomie, zelfinzicht en zelfmanagement, en respecteren de keuzes die mensen maken, ook als deze afwijken van wat wij zouden adviseren.
Participatie en inclusie: Onze begeleiding richt zich op het versterken van maatschappelijke participatie en inclusie. We ondersteunen mensen bij het vinden en behouden van betekenisvolle rollen in de samenleving – of dit nu gaat om werk, studie, vrijwilligerswerk, ouderschap of andere sociale rollen. We werken actief aan het verminderen van stigma en het bevorderen van een inclusieve samenleving.
Evidence-based en practice-based: Onze interventies zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en klinische expertise. We combineren bewezen effectieve methoden met praktijkervaring en passen deze aan op basis van individuele behoeften en voorkeuren. We blijven op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen in het veld en integreren deze in onze werkwijze.
Contextuele benadering: We erkennen dat psychische problematiek niet in een vacuüm bestaat, maar altijd plaatsvindt binnen een bredere context van relaties, sociale omstandigheden en maatschappelijke factoren. We betrekken waar mogelijk en gewenst het systeem rondom de persoon bij de behandeling en werken aan het versterken van sociale steun en een ondersteunende omgeving.
Integrale aanpak: We kijken naar de hele mens en alle relevante levensdomeinen – psychisch, lichamelijk, sociaal, spiritueel en praktisch. We erkennen de samenhang tussen lichaam en geest en besteden aandacht aan leefstijlfactoren zoals beweging, voeding, slaap en ontspanning als onderdeel van psychisch herstel.
Traumasensitief werken: We erkennen de hoge prevalentie van traumatische ervaringen bij mensen met GGZ-problematiek. Onze benadering is traumasensitief, wat betekent dat we aandacht hebben voor de impact van trauma, veiligheid centraal stellen, en werken op een manier die empowerment bevordert en hertraumatisering voorkomt.
GGZ-problematiek kan zich manifesteren in elke levensfase, maar de uitdagingen en benodigde ondersteuning kunnen verschillen. Onze begeleiding is afgestemd op de specifieke kenmerken van verschillende levensfasen:
Jongvolwassenen (18-25 jaar): Deze periode wordt gekenmerkt door identiteitsontwikkeling, toenemende zelfstandigheid en belangrijke keuzes rondom studie, werk en relaties. Psychische problematiek in deze fase kan deze ontwikkelingstaken verstoren. Onze begeleiding richt zich op het ondersteunen van identiteitsontwikkeling, het nemen van autonome beslissingen, en het vinden van balans tussen zelfstandigheid en ondersteuning. We hebben specifieke aandacht voor studiegerelateerde uitdagingen, eerste werkervaring en het ontwikkelen van gezonde relaties.
Volwassenen (25-65 jaar): In deze brede levensfase spelen thema’s als loopbaanontwikkeling, gezinsvorming, en het vinden van balans tussen verschillende levensrollen. Psychische problematiek kan impact hebben op werk, relaties en ouderschap. Onze begeleiding richt zich op het hervinden van balans, het omgaan met verschillende rollen en verantwoordelijkheden, en het integreren van psychische kwetsbaarheid in een betekenisvol leven. We hebben specifieke aandacht voor werkgerelateerde problematiek, relatieproblemen en uitdagingen rondom ouderschap.
Ouderen (65+ jaar): Deze levensfase brengt specifieke uitdagingen met zich mee, zoals pensionering, veranderende gezondheid, verlieservaringen en reflectie op het leven. Psychische problematiek bij ouderen wordt vaak gemist of toegeschreven aan normale veroudering. Onze begeleiding richt zich op het ondersteunen van zingevingsvragen, het omgaan met verlies en verandering, en het behouden van autonomie en kwaliteit van leven. We hebben specifieke aandacht voor de wisselwerking tussen lichamelijke en psychische gezondheid, en het omgaan met existentiële thema’s.
Bij AB-Z onderscheiden we ons door een aantal unieke aspecten in onze benadering van GGZ-problematiek:
Werkelijke integrale benadering: We werken niet alleen multidisciplinair, maar werkelijk integraal, waarbij we verschillende perspectieven en expertises samenbrengen in een coherente aanpak. We overbruggen de traditionele scheiding tussen behandeling en begeleiding, tussen psychisch en somatisch, en tussen professionele zorg en het dagelijks leven.
Flexibiliteit en continuïteit: We passen onze ondersteuning aan aan veranderende behoeften, waarbij de intensiteit kan toenemen in periodes van crisis en afnemen in stabielere fasen. We bieden continuïteit van zorg, waarbij dezelfde professional betrokken blijft, ook wanneer de focus of intensiteit verandert, om de therapeutische relatie te behouden en breuken in de zorg te voorkomen.
Focus op zingeving en betekenisvolle rollen: Naast symptoomvermindering hebben we expliciete aandacht voor zingeving, waarden en betekenisvolle maatschappelijke rollen. We helpen mensen om hun ervaringen te plaatsen in een breder levensverhaal en te ontdekken hoe hun unieke kwaliteiten en ervaringen, inclusief hun psychische kwetsbaarheid, kunnen bijdragen aan een betekenisvol leven.
Verbinding met het gewone leven: Onze ondersteuning vindt zoveel mogelijk plaats in de natuurlijke leefomgeving van mensen, niet in klinische settings die gescheiden zijn van het dagelijks leven. We werken waar mogelijk ambulant en outreachend, en streven ernaar om behandelinterventies direct te verbinden met dagelijkse situaties en uitdagingen.
Ervaringsdeskundigheid: We integreren professionele expertise met ervaringsdeskundigheid. Een deel van onze medewerkers heeft zelf ervaring met psychische kwetsbaarheid en herstel, en zet deze ervaring professioneel in. We werken samen met ervaringsdeskundigen en stimuleren peer support als waardevolle aanvulling op professionele zorg.
Innovatieve methodieken: We combineren beproefde methoden met innovatieve benaderingen, zoals lichaamsgerichte therapieën, creatieve therapieën, natuurgerichte interventies en technologische innovaties. We zijn altijd op zoek naar nieuwe inzichten en methodieken die kunnen bijdragen aan herstel en welzijn.
Je kunt met ons contact opnemen via ons aanmeldingsformulier of stuur een mail of een berichtje.
We beginnen met een uitgebreid gesprek om jouw specifieke situatie te begrijpen.
Directeur AB-Z
Onze zorg wordt afgestemd op jouw dagritme en voorkeuren.
We evalueren regelmatig of de zorg nog aansluit bij jouw persoonlijke behoeften.
Hieronder vind je antwoorden op vragen die regelmatig aan ons gesteld worden. We begrijpen dat het zoeken van hulp soms overweldigend kan zijn en dat je mogelijk met veel vragen zit. We hopen dat deze informatie je een eerste indruk geeft van onze werkwijze.
Staat je vraag er niet tussen? Neem dan gerust contact met ons op. Onze medewerkers staan klaar om je verder te helpen en je vragen persoonlijk te beantwoorden. We geloven in transparante communicatie en duidelijkheid vanaf het eerste contact.
Bij AB-Z vinden we het belangrijk dat je je comfortabel voelt bij het nemen van deze belangrijke stap. Daarom beantwoorden we graag al je vragen, zodat je met vertrouwen kunt beslissen of onze begeleiding bij jouw situatie past.
Het onderscheid tussen ‘normale’ emotionele uitdagingen en psychische problematiek die professionele hulp vereist, is niet altijd scherp. Hier zijn enkele richtlijnen die kunnen helpen bij deze beslissing:
Signalen dat professionele hulp zinvol kan zijn:
Drempels om hulp te zoeken en hoe deze te overwinnen:
Bij AB-Z bieden we een laagdrempelig oriënterend gesprek waarin we samen kunnen verkennen wat er speelt en welke vorm van ondersteuning eventueel passend zou zijn. Dit gesprek is zonder verplichtingen en kan helpen om duidelijkheid te krijgen over je situatie.
Het Nederlandse GGZ-systeem is onderverdeeld in verschillende niveaus van zorg, afhankelijk van de complexiteit, ernst en duur van de problematiek:
Praktijkondersteuner Huisarts GGZ (POH-GGZ):
Generalistische Basis-GGZ:
Specialistische GGZ:
De huisarts of verwijzer maakt een inschatting op basis van:
Bij AB-Z leveren we zowel Basis-GGZ als Specialistische GGZ, waardoor we flexibel kunnen inspelen op veranderende zorgbehoeften. Als blijkt dat je meer of juist minder intensieve zorg nodig hebt dan aanvankelijk gedacht, kunnen we dit meestal binnen onze organisatie aanpassen zonder dat je naar een andere zorgverlener hoeft over te stappen.
De duur van een GGZ-behandeling kan sterk variëren, afhankelijk van verschillende factoren. Hier zijn enkele globale richtlijnen:
Behandelduur per type zorg:
Factoren die de behandelduur beïnvloeden:
Fasen in behandeling:
Bij AB-Z streven we naar effectieve en efficiënte zorg, waarbij we regelmatig de voortgang evalueren en het behandelplan indien nodig bijstellen. We geloven in transparantie over de verwachte behandelduur en bespreken dit in het begin van de therapie en gedurende het proces.
De vergoeding voor GGZ-behandelingen in Nederland is als volgt geregeld:
Basisverzekering:
Wat valt onder de verzekerde zorg:
Leven met een psychische aandoening is voor veel mensen een langdurig proces van ups en downs, van zoeken naar balans, en van leren omgaan met zowel uitdagingen als mogelijkheden. Herstel betekent niet noodzakelijk dat alle symptomen verdwijnen, maar dat mensen een bevredigend en betekenisvol leven kunnen leiden, ondanks of zelfs dankzij hun ervaringen met psychische kwetsbaarheid.
Bij AB-Z geloven we dat iedereen het potentieel heeft voor herstel en groei, ongeacht de aard of ernst van de psychische uitdagingen. We zien onszelf als tijdelijke reisgenoten op het pad van herstel, waarbij we onze expertise, steun en hoop aanbieden, maar erkennen dat de persoon zelf de expert is van zijn of haar eigen leven en herstelreis.
Wil je meer weten over onze begeleiding bij GGZ-problematiek, of heb je behoefte aan advies voor je eigen situatie of die van een naaste? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek. Samen verkennen we hoe we je kunnen ondersteunen in het omgaan met psychische uitdagingen en het bouwen aan een leven dat voor jou waardevol en betekenisvol is.
